Sporten met Verkoudheid, Griep of Koorts? Een Richtlijn om Keuzes te Maken.
Excuses om niet te sporten en bewegen. Die hoor je natuurlijk heel vaak. De meeste keren dat ik ze hoor heeft het te maken met (onbewust) slecht gestelde prioriteiten of andere lifeskills zoals planningsvaardigheden, energymanagement of creativiteit.
Toch kan het voorkomen dat er een goed excuus is om niet te sporten zoals tijdens ziekte, griep en pijntjes. Dan heb ik het over relatief korte ziektes. De chronisch zieken laat ik even buiten beschouwing want daar is een apart hoofdstuk aan te wijden en meestal geldt voor hen juist dat meer bewegen enorm veel positieve effecten heeft.
In dit artikel vertel ik je meer over:
- Het verschil tussen verkoudheid en griep
- De Nek-check
- Tips en advies voor sporten met verkoudheid
- Tips en advies voor sporten met griep
- Tips en advies voor sporten met (of na) koorts
- Aandachtspunten
Mooi, laten we eerst onderscheid maken tussen twee typen infecties.
Wist je dat? Soms lijkt het enorm te heersen, de griep. Je hoort het op het journaal, collega’s zijn ziek en iedereen lijkt het te hebben. Toch is een griepepidemie niet zo heftig als het klinkt. Het betekent namelijk dat er 50 op de 100.000 mensen griep hebben. Dat is 0,05%.
Verschil verkoudheid en griep
Een verkoudheid is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door verschillende virussen en blijft beperkt tot infectie van de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen (neus en keel). In de regel duurt een verkoudheid 1-3 dagen alvorens herstel intreedt. Het is zo’n vervelende snotterbel die overduidelijk niet voldoende reden is om in je bed te blijven maar waarvan je wel denkt..vervelend.
De griep wordt veroorzaakt door een griepvirus. Het hele lichaam raakt nu geïnfecteerd. Koorts is een mogelijk bijkomend verschijnsel van het lichaam om het griepvirus de baas te kunnen. De lichaamstemperatuur komt dan boven de 38 graden celcius uit. De hersteltijd van griep is zo’n 5 -7 dagen.
De Nek-Check
Een behulpzame tool bij de vraag wel of niet te sporten is de nek-check: bevinden de klachten zich boven of (ook) onder de nek? Je bepaalt dan eigenlijk of het om een lokaal of algemeen ziektebeeld gaat. Met andere woorden, gaat het om een verkoudheid of een griep die door het hele lichaam zit. Doe dit soort ‘checks’ altijd met objectieve waarneming zonder onder invloed te zijn van verdovende middelen (pijnstillers).
Op welke symptomen in het bijzonder kun je letten?
Boven de nek: Symptomen Verkoudheid (lokale verschijnselen)
- Snotterige neus
- Lichte hoofdpijn
- Licht vermoeidheid
- Zere keel
- Oorpijn
- Niezen
- Hoesten
Onder de nek: Griep (algemene ziekteverschijnselen)
- (Onverklaarbare) Spierpijn
- Verhoogde hartslag in rust
- Slap, ziek gevoel
- Koorts
- Pijnlijk diep kuchen uit de longen
Tips en Advies Sporten met Verkoudheid
Zijn de klachten klachten lokaal en boven de nek? Dan is het mogelijk om te sporten. Doe dit bij voorkeur rustig aan en binnen 1-3 dagen moeten de klachten duidelijk verminderen / verdwijnen.
Bij alleen lokale klachten mag gesport worden met een pijnstiller maar ga hier met verstand mee om. Verdovende middelen maken het moeilijker vast te stellen hoe het met je eigen lichaam gaat omdat je niet alles zuiver voelt.
In principe mag je deelnemen aan wedstrijden (zoals hardlopen/ wielrennen).
Let op als de verkoudheid tot een voorhooftsholteontsteking leidt: dan niet sporten. Je merkt dit ook door (toegenomen) hoofdpijn tijdens het sporten.
Tips en Advies Sporten met griep
Spierpijn en koorts zijn redelijk objectief vast te stellen. Ken je jezelf en denk je al snel dat je ‘ziek’ bent bij een snotterneus, gebruik dan die (objectieve) maatstaven om te voorkomen dat je jezelf excuses verkoopt.
Als de temperatuur niet verhoogd is mag je in principe sporten. Maar bij de typische spierpijn die je krijgt als je ziek bent en een verhoogde hartslag is sporten af te raden. Neem rust en bouw na de 5 – 7 dagen herstel het sporten rustig op in de weken die volgen.
Tips en Advies Sporten met koorts
Bij koorts mag je nooit sporten!
Bij koorts heb je een temperatuur boven de 38 graden. Een andermans hand op het voorhoofd geeft vaak een indicatie of je verhoogde temperatuur hebt. Bepaal met een thermometer, rectaal is het meest betrouwbaar, wat je lichaamstemperatuur is. Koorts is een serieuze afweerreactie van het lichaam waar ‘je niet mee moet klooien’. Gooi de handdoek in de ring en ga plat tot de koorts mindert.
Daarnaast zijn er nog twee belangrijke redenen:
- Reden 1: Mogelijk is je hartspier betrokken bij het ziekteproces. Een geinfecteerde hartspier belasten is geen goed idee.
- Reden 2: De hartspier is niet in staat een trainingsprikkel voor het lichaam te genereren. Je zal dus ook geen trainingseffect zien.
Wanneer ga je na de koorts weer sporten? Hanteer als vuistregel het aantal dagen dat je koorts hebt gehad om niet te sporten tot eventueel dubbel die periode. Dus heb je 3 dagen koorts gehad, ga de eerstvolgende 3 tot 6 dagen niet sporten. Bouw het vanaf dan rustig op. Loop bijvoorbeeld eens een klein rondje op dag 4 of 5 om te kijken hoe het gaat.
Bouw in 2 tot 3 weken rustig op. Het bijhouden van een logboek helpt goed om te kijken of je de weg omhoog weer in zet t.a.v. je sport- en beweegdoelen.
Extra Aandachtspunten Sporten met Verkoudheid, Griep of Koorts
- Voor zowel griep als verkoudheid geldt natuurlijk dat er verschillende gradaties van zijn. Voel je een griepje aankomen, wees verstandig en ga dan niet het maximale van je lichaam vragen tijdens een extreme High Intensity Interval Training, maar vervang de work out met iets rustiger zoals een yogales.
- Regelmatig sporten verhoogt je algemene weerstand. Daardoor zal je in algemene zin minder vaak ziek worden.
- Houd er rekening mee dat je weerstand tijdens en kort na (intensieve) sportlessen lager is. Dat verklaart ook waarom je soms na lange intense sportlessen (licht) grieperig kan voelen.
- Misselijkheid na een intensieve les is een ander verhaal. Dat is eerder heel kort na work out en komt waarschijnlijk door (een combinatie van) gegeten voeding voor de sport, vochttekort, en/of een extreem te leveren maximale prestatie. De fietstest bij Defensie vraagt van kandidaat-militairen een maximale prestatie. Soms betekent dit wel of niet een baan. Deze staat erom bekend dat de kandidaat-militairen daar nog wel eens misselijk van de fiets af stappen.
- Koorts of griep ‘eruit’ zweten is een (oud) fabeltje: niet doen.
- Trainen gaat om prestatieverhoging. Bewegen en sport niet per se. Gebruik een dag dat je je minder lekker voelt niet direct als reden om niks te doen. Het kan ook gewoon heel leuk zijn om een laagdrempelig potje te tennissen, wat rek-, strek- en yogaoefeningen te doen of desnoods een frisbee over te gooien in de tuin. Go have fun. Beweeg.
- Gebruik je geregeld een hartslagmeter in het kader van duursporten? Als je ziek begint te worden zal je opvallen dat bij dezelfde prestatie, bijvoorbeeld een bepaald looptempo of bepaalde fietssnelheid, je hartslag zo’n 5 á 10 slagen hoger ligt dan anders. Hoewel je je dan misschien niet ziek voelt zit er wel iets aan te komen. Iets rustiger aan en een goede nachtrust kan dan verstandig zijn.
- Griep en verkoudheid zijn het gevolg van een virusinfectie en geen bacterie-infectie. Antibiotica heeft dus geen effect. Ons eigen afweersysteem moet dit aanpakken. Antibiotica kan zelfs averechts werken want goedaardige bacteriën, die de afweer ondersteunen, sterven mogelijk ook als gevolg van antibiotica.
Geeft dit jou handvatten over hoe om te gaan met sporten met verkoudheid, griep of koorts? Wat zijn jouw ervaringen?